24 Eylül 2020 Perşembe
| YAZAR'A AİT DİĞER YAZILAR |
|
Planlamadan Pazarlamaya Süs Bitkileri Üretiminde 5 Temel Alan 16 Mart 2023 Perşembe |
|
Nesiller için Bir Eğitim Vakfı: Eden Projesi 6 Mart 2020 Cuma |
Ülkemiz yüzölçümünün )’u ormanlarla kaplı ve dünyada olduğu gibi ülkemizde de nüfusun büyük bir bölümü şehirlerde yaşıyor. Doğa dediğimizde aklımıza ilk olarak şehirler gelmiyor ancak ağaçlar en başından beri şehirlerin ayrılmaz birer parçası. Ağaç denilince farklı tür ve boyutlarda olmak üzere toplumda genç yaşlı herkesin bir algısı var. Ağaçların biz insanlar için iyi olduğu kesin, ancak faydaları tahminimizden de fazla.
Ağaç dikmek ve bir ağacın yaşamasına destek olmak için sosyal, kültürel, ekonomik ve ekolojik yönlerden 18 sebebi. Siz doğa severler için derledim:
1.Ağaçlar; İklim değişikliği ile mücadele ederler.
Birçok faktörün neden olduğu aşırı karbondioksit (CO2), atmosferimizde biriken ve iklim değişikliğine sebep olan bir maddedir. Ağaçlar karbondioksiti emer, karbonu depolayarak yok eder ve oksijeni havaya geri verir. Bir yıl içinde, arabanızla 40.000 km yol yaptığınızda, üretilen karbondioksit, bir dönüm (1.000 m2) alanda dikili olan yaklaşık 60 yetişkin ağaç tarafından emilir.
2.Ağaçlar; Havayı temizler ve Oksijen sağlar
Ağaçlar kötü kokuları ve kirletici gazları (azot oksitler, amonyak, kükürt dioksit ve ozon) emer, kötü parçacıkları, yapraklarında ve kabuklarında hapsederek havadan temizler. Bir yılda, bir dönüm yetişkin ağaç 18 kişiye yeterli olabilecek miktarda oksijen üretir.
3. Ağaçlar; Sokakları ve şehirleri serinletir
Büyük metropollerde yapılan araştırmalara göre ortalama sıcaklıkların; ağaçların kapladığı alan azaldıkça, ısı emici yolların ve binaların sayısı arttıkça son 50 yılda 14o C arttığı tespit edilmiştir. Ağaçlar şehri ve sokaklarımızı gölgeleyerek, kentsel "ısı adalarını" parçalayarak ve yapraklarından havaya su buharı vererek şehri 12o'ye kadar soğutur.
4. Ağaçlar; enerji kaybını engeller
Müstakil bir evin etrafına planlı olarak yerleştirilmiş üç ağaç, yazın klima ihtiyaçlarını % 50'ye kadar azaltabilir. Ağaçlar sayesinde evlerimizi soğutmak için kullanacağımız enerji ihtiyacını ve elektrik üretimi için kullanılan santrallerden kaynaklanan, karbondioksit ve diğer kirli emisyonları minimum düzeye getirebiliriz.
5 Ağaçlar; su varlığını korur ve su kirliliğini engellemeye yardımcı olur
Ağaçların gölgesi çimlerdeki su buharlaşmasını yavaşlatır. Böylece peyzaj alanlarındaki su ihtiyacı azalır. Yeni dikilen ağaçların çoğu haftada 50-60 litre suya ihtiyaç duyar. Ağaçların yaprak yüzeylerinden buharlaşma gerçekleştikçe, atmosferdeki nemi arttırır. Ağaçlar; dalları ve yaprakları sayesinde yağış hızını kırarak yağmur akışını azaltır, böylece suyun gövdeden aşağıya ve ağacın altındaki toprağa akmasına izin verir. Bu yavaş iniş, yağmur suyunun kirleticileri akarsulara ve denizlere taşınmasını önler. Ağaç dipleri yabancı otlardan korunmak amacıyla malçlandığında, ağaçlar bu suyu doğal olarak filtreleyen ve yeraltı suyu kaynaklarını şarj etmek için kullanan bir sünger gibi davranır.
6. Ağaçlar; Toprak erozyonunu engellemeye yardımcı olur
Yamaçlarda veya dere kenarlarında bulunan eğimli yüzeylerde, ağaçlar yüzey akışını yavaşlatır ve kökleri sayesinde toprağı tutar, kaymasını engeller.
7. Ağaçlar; Çocukları zararlı ışınlardan korur
Araştırmalar cilt kanserinin dünyada ve Türkiye’de son 30 yılda ciddi bir artış eğiliminde olduğunu göstermektedir. Ağaçlar UV-B ışınlarına maruz kalma durumunu, yaklaşık yüzde 50 oranında azaltarak okul bahçelerinde ve oyun alanlarındaki çocuklara koruma sağlar.
8. Ağaçlar; besin/gıda üretir
Bir elma ağacı yılda 15-20 kilo meyve verir ve en küçük kentsel alana dahi dikilebilir. Ağaçlar insanlar için meyvenin yanı sıra, kuşlar ve vahşi yaşam için de yiyecek sağlar.
9. Ağaçlar; Hastaların iyileşmesine yardımcı olur
Ağaçlar insanlar için huzur, mutluluk, güzel koku sağlamanın yanı sıra şifa da sağlamaktadır. Çalışmalar, pencerelerinden ağaç görünümü olan hastaların daha hızlı ve daha az yan etki ile iyileştiğini göstermiştir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan çocuklar doğa ile buluştuklarında daha az belirti gösterirler. Ağaçlarla ve doğayla iç içe olmak zihinsel yorgunluğu azaltarak kişilerin konsantrasyon sağlamasına yardımcı olur.
10. Ağaçlar; şiddeti azaltır
Ağaçlandırma açısından zayıf olan yaşam alanlarında ve yeşil görmeyen evlerin bulunduğu bölgelerde, yeşil alanları bulunan yaşam alanlarına göre daha fazla şiddet olduğu araştırmalarda tespit edilmiştir. Ağaçlık ve yeşil alanlar insanlardaki korku seviyesinin azalması konusunda da fayda sağlar.
11. Ağaçlar, mevsimleri gösterir
Kış mı?, ilkbahar mı?, yaz mı?, yoksa sonbahar mı? Hangi mevsimde olduğumuzu anlamak için ağaçlara bakmamız bize fikir verecektir.
12. Ağaçlar; bizler için öğretmen ve oyun arkadaşıdır
Yeşil alanlar, çocuklar için bir oyun alanı, yetişkinler içinde ruha dinginlik veren alanlar ve tarih boyunca insanlar için huzur mekanları olmuştur.
13. Ağaçlar; farklı insan gruplarını bir araya getirir, dayanışma sağlar
Ağacın olduğu alanlar toplumun sosyal hayata katılımı için iyi bir fırsattır ve mahallelerimizde komşuluk ilişkilerini güçlendirir. Hangi yaşta olursa olsun insanlar ve tüm kültürler ağaç dikiminde ve onun yaşatılmasında büyük rol oynar. Ağaçlar bir mahalleye veya bir bölgeye yeni bir kimlik kazandırabilir ve bölge sakinlerine aidiyet hissi tattırır. Çengelköy Çınarı, Şarkılara konu olan Manolyalar gibi…
14. Ağaçlar; yaban hayatı için bir örtü ve yaşam alanı sağlar
Ağaçlar sadece insanlar için yararlı değildir. Tüm gezegenin ortak değeri olmakla beraber şehir içinde dahi birçok canlıya ev sahipliği yapar Çınar ve Meşe, kuşlar, arılar ve sincaplar için mükemmel konaklama imkânı sağlayan birçok kent ağacı arasındadır.
15. Ağaçlar; mekânları güzelleştirir ve cisimleri gizler
Ağaçlar beton duvarları, otoparkları ve diğer görmekten keyif almadığımız görüntüleri gizleyebilir. Civarınızdaki sokaklardan ve otoyollardan gelen istenmeyen gürültüyü engelleyerek, güneş ışığından kaynaklanan parlamayı azaltır, tozu emer ve şiddetli rüzgârlara perde görevi yapar.
16. Ağaçlar; kereste sağlar/ahşap malzemeye kaynaktır.
Kırsal alanlarda ağaçlar yakıt ve ahşap oymacılık mesleği için kaynak teşkil eder. Ayrıca evlerimizde kullandığımız mobilyalar yine ağaçlardan elde edilen kerestelerin işlenmesi ile yapılır.
17. Ağaçlar; bulunduğu bölgenin emlak değerini ve iş potansiyelini artırır.
Çevresi iyi ağaçlandırılmış bir mülkün güzelliği civarındaki cadde ve mahallede yer alan mülklerin değerini % 15'e kadar artırır. Yapılan çalışmalar; ağaçlandırma ve çevre düzenlemesine daha çok önem veren ticaret bölgelerindeki iş akışının, diğerlerine göre daha fazla oranda gerçekleştiğini göstermektedir.
18. Ağaçlar; ekonomik fırsatlar üretir.
Meyve bahçelerinden hasat edilen ürünler satılarak gelir elde edilir. Yeşil atık yönetimi ile çevre düzenlemesi sonrası çıkan atıklar ile malç yapılarak su tasarrufu sağlanır ve böylece şehirlerin ekolojik değerini artıracak bir fırsat olu. Öğrenciler ve yeşil alanlarla ilgilenen gençlere yönelik mesleki eğitimler de ağaçlardan ekonomik fırsatlar geliştirmenin harika bir yoludur. (Botanik bahçeleri ve Arboretum gezileri vb.)
Not: Maurizo LAPPONİ ve arkadaşları tarafından hazırlanan ‘Tree’s Manual’ kitabından yararlanılmıştır.
