Birkaç yıl önce fazla veren kesme çiçek sektörü şimdi açık veriyor! Tüketimi teşvik için kurulan Tanıtım Grubu iyi tanıtım yaptı, kişi başı tüketim 5 kat arttı. Ancak üretimin teşviki ihmal edildi. Artan talep ithalatla karşılandı. 5 yıl önce yok denecek kadar ithalat varken, şimdi 100 milyon dolara yakın ithalat yapılıyor. Orta Anadolu Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçı Birliği Başkanı Osman Bağdatlıoğlu, "Birkaç yıl öncesine kadar katma değer ve ihracatla övünülen çiçekte şimdi 100 milyon dolarlık ithalat yapıyoruz. Tanıtım ithalata yaradı" dedi.
Kesme çiçek ve süs bitkileri sektörünün Türkiyede tanındığını ve geliştiğini ifade eden Bağdatlıoğlu, dünyada Türkiyenin rakibi olan ülkelerin de teşviklerle büyük gelişme gösterdiğini söyledi. Tanıtım çalışmalarıyla Türkiyede çiçek tüketiminin arttığını, ancak üretimin artmadığını ifade eden Bağdatlıoğlu, şöyle devam etti:
"İsveçte kişi başına tüketilen çiçek miktarı 90 dolar. Türkiyede kişi başına çiçek tüketimi 1 dolardan 5 dolara çıktı. Çiçeğe büyük talep var. Ancak üretim yetersiz kaldı. Talep ithalatla karşılanıyor. Türkiyede tarım politikası olmadığı için üretim de dengesiz. Kesme çiçekte ilkel üretim teknikleri kullanılıyor. Sektöre teşvik yok. 10 yıl önce çiçek sektörünü tanıtmak için ‘Çiçek Tanıtım Grubu kurduk. Bu çok etkili oldu. Ama üretim artmadı. Çiçek talebi hızla arttı. Türk halkı da artık kaliteli çiçek istiyor. Ancak talebi karşılamak için de üretim yetersiz. Üretim yetersizliği nedeniyle, ‘Çiçek Tanıtım Grubunun çalışmaları ithalatçılara yaradı."
"Kenya 1 milyar dolara çıktı biz cari açık verir olduk"
Türkiyenin kesme çiçek ihracatı 2012de 73.2 milyon dolardı. 2013te 77 milyon dolara çıktı. 2014te ise 83 milyon dolarlık ihracat yapıldı. 2010da kesme çiçek ithalatı yok denecek seviyedeydi. Sonra hızla artmaya başladı. 2013te ihracatı geçti ve 15 milyon dolarlık açık oluştu. 2014 itibariyle kesme çiçek ithalatı 92 milyon dolara ulaştı. İthalata karşı önlem alınması gerektiğini belirten Bağdatlıoğlu, "Birkaç yıl öncesine kadar çiçek ithalatı bilmiyorduk. Üretim alanlarını da artırıp ihracatı da artıralım diyorduk ama teşvik sistemini geliştiremedik. Çiçek ithalatı Türkiyenin çiçek ihracatını geçti" dedi. Bağdatlıoğlu şöyle devam etti:
"Üç yıl öncesine kadar yarattığı katma değer ve ihracatı ile övündüğümüz çiçekte 100 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirildi. 3 milyon dolar seviyelerinde olan ithalat 100 milyon dolara ulaştı. Türkiyenin çiçek ihracatında rakibi Kenya ile 5 yıl önce aynı seviyede idik. Kenyanın şimdi 1 milyar dolarlık çiçek ihracatı var. Sektörde de 1 milyon kişi çalışıyor. Kenya devleti gerekli teşvikleri vermiş. Süs bitkileri sektörü az yatırımla çok işçi çalıştırabiliyor."
Marketten çiçek satışı yüzde 20lerden 80lere çıktı
Türkiyenin, dünyada en iyi ve kaliteli tarımsal üretimi yapabileceğini ifade eden Bağdatlıoğlu, "Ama Türkiye bunu başaramıyor. 40 dakikada deniz seviyesinden çıkıp bin metreye ulaşabiliyorsunuz. Çiçek üretimi önce 6 ay yapılıyordu. Sonra bunu 9 aya çıkardık. 2 yıldır da Burdurda üretim yaparak bunu 12 aya çıkardık" dedi.
Çiçek satışlarının artık süper marketlere girdiğini anlatan Bağdatlıoğlu, marketlerdeki çiçek satışlarının yüzde 20lerden yüzde 70-80lere çıktığına dikkati çekti.
Teşvik sistemi yanlış
Osman Bağdatlıoğlu, çiçek üretimi ve ihracatını artırmak için alınması gereken önlemleri de şöyle açıkladı: "Avrupa tarımsal üretimde modern teknolojiyi çok iyi kullanıyor. Biz de kullanmalıyız. Organize Tarım Bölgeleri bir an önce kurulmalı. Teşvikler üretim bölgelerinde uygulanmalı. Üretim yapılmayan Güneydoğu illerine önemli teşvikler yapılıyor. Bu teşvik sistemi yanlış. Güneş ve termal kaynaklardan yararlanmalıyız. Dünyada gelişmişlik artık çiçek ve yeşili koruyarak ölçülüyor. İşçi maliyetleri üzerindeki yükler azaltılmalı. Çiçek ithalatında referans fiyatlar getirilmeli."
