Türkiye'nin köklü çiçek üreticilerinden biri olan Ayvalı Sera, sektördeki yolculuğunu, sürdürülebilir üretim anlayışını ve yenilikçi yaklaşımlarını anlattı.
Çiçek üretimi denince akla gelen ilk firmalardan birisiniz. Üretimine ne zaman ve nasıl başladınız?
-Çiçekçilik serüvenimiz, 1959 yılında dedemiz Ahmet Çiçek'in Ankara Ulus'taki sebze ve meyve fidesi satışıyla başladı. Bu küçük girişim, kısa süre içinde büyüyerek Ayvalı Çiçekçilik adıyla bir dükkana dönüştü. Burada çiçek alım satımına da başlanarak işimiz farklı bir boyut kazandı.
Dedemizin yanında, amcalarımız Mehmet ve Hasan Çiçek ile babamız Yusuf Çiçek de genç yaşlardan itibaren bu işe gönül verdiler.
Eğitim hayatlarını başarıyla sürdürürken bir yandan da işin büyümesine katkıda bulundular. Gazi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği mezunu olan Amcamız Mehmet Çiçek, çiçek sektörünün gelecekteki potansiyelini görerek kardeşleriyle birlikte bu işi daha da ileri taşımayı hedefledi. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi mezunu Hasan Çiçek ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi Metalurji Mühendisliği mezunu babamız Yusuf Çiçek de eğitimlerini tamamladıktan sonra, Mehmet Çiçek'in liderliğinde hem inşaat hem de çiçek sektöründe faaliyet göstermeye devam ettiler.
2000 yılından itibaren, ailemizin üçüncü nesli olan Mustafa Çiçek, Ahmet Korhan Çiçek, Ahmet Fatih Çiçek, Mustafa Ekrem Çiçek ve Mahmut Yasin Çiçek, işin yönetimini devralarak Ayvalı Sera markasını daha da güçlendirdiler. Ankara'daki Ayvalı Çiçekçilik, 2000 yılından itibaren Ayvalı Sera adıyla faaliyetlerini sürdürüyor ve sektördeki öncü konumunu koruyor.
1969'dan bu yana faaliyetlerinize devam ediyorsunuz. Süs bitkileri üretimindeki temel hedefiniz nedir?
-Amacımız, "Çiçeklerle rengarenk bir dünya" anlayışını benimseyerek sektörde ulusal ve uluslararası pazarlarda güçlü bir konumda bulunmak. Bunun için teknolojik yenilikleri yakından takip ediyor, iç pazarda liderliğimizi korurken dünya pazarında da söz sahibi olmayı hedefliyoruz. Vizyonumuz ise her zaman; çalışkan, insana değer veren, çevik, enerjik, kararlı bir ekip anlayışıyla ilerlemek.
Bu değerlerimiz doğrultusunda hem estetik hem de kalite odaklı üretim yaparak sektörde fark yaratmayı sürdürüyoruz.
Türkiye'deki bitki yetiştiriciliği sektörünü nasıl değerlendiriyorsunuz?
-Türkiye'deki bitki yetiştiriciliği sektörü görece genç bir sektör. 1990'lı yıllarda gelişmeye başlayan bu alan, özellikle 2010 yılından sonra hızlı bir büyüme kaydetmiştir. Ancak, 2020 yılındaki pandemi süreci sektörde bir durgunluğa neden oldu. Bu durumdan çıkış için coğrafi yakınlığımız olan ülkelerle ticari ilişkilerimizi güçlendirip, ürün çeşitliliğimizi ve kalite standartlarımızı artırarak ihracata odaklanmamız gerektiğine inanıyoruz.
Eğer devlet destekli politikalarla yatırımların önü daha fazla açılırsa, Türkiye Asya ve Avrupa arasında gerçek bir "çiçek diyarı" olabilir. 2,5 milyar insanın yaşadığı bu geniş pazarda büyük bir pay alabiliriz. Böylelikle, sektörel büyüme ülke ekonomisine ciddi katkılar sağlayacaktır.
Garden Koala'nın global pazarda bir Türk markası olarak rekabet gücü nedir?
-Garden Koala, 1987 yılında Adana'da kurulmuş bir firma. 2011 yılında Çiçek Ailesi olarak bu şirkete %50 ortak olduk ve 2016 yılında kalan hisseleri de satın alarak şirketin tamamını ailemizin kontrolüne aldık. Şu anda Tarsus ve Mersin'de Yanko Tarım ve AFC Tarım adı altında faaliyet göstermekteyiz.
Aynı zamanda, ailemiz için çok özel bir yere sahip olan ilk markamız Ayvalı Sera, Ankara'da güçlü bir pazarlama firması olarak faaliyetlerine devam ediyor. Garden Koala, yenilikçi yaklaşımları ve kalite odaklı üretimi sayesinde global pazarda bir Türk markası olarak rekabet gücünü artırmayı sürdürüyor.
Ülke olarak kaynak sıkıntıları ile karşı karşıya olduğumuz bir dönemde, siz su ve enerji tasarrufu gibi konularda hangi çevre dostu uygulamaları benimsiyorsunuz?
-Sürdürülebilirlik, şirketimizin temel değerlerinden biri. Su kaynaklarının verimli kullanımı için seralarımızda damla sulama ve geri dönüşüm sistemlerini aktif olarak kullanıyoruz. Enerji tasarrufu sağlamak amacıyla ise güneş enerjisi panellerinden faydalanıyor ve modern LED aydınlatma sistemleriyle enerji tüketimimizi minimuma indiriyoruz. Ayrıca karbon ayak izimizi azaltmak için yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım yapıyoruz. Bununla beraber şirketimiz kalite, izlenebilirlik ve sürdürülebilirlik ilkeleri kapsamında sektörde Avrupa'nın en önemli sertifikası olan MPS sertifikalarına sahiptir.
Bitki yetiştiriciliğinde kullandığınız yenilikçi teknoloji veya yöntemler nelerdir?
-Teknolojiyi üretimin her aşamasında etkin bir şekilde kullanıyoruz. Örneğin, seralarımızda otomasyon sistemleriyle iklim kontrolü sağlıyor, bitkilerimize en uygun sıcaklık, nem ve ışık koşullarını yaratıyoruz. Bunun yanı sıra, sensör tabanlı izleme sistemleriyle bitkilerin besin ihtiyaçlarını sürekli olarak analiz ediyor ve optimize edilmiş gübreleme yöntemleri uyguluyoruz. Ayrıca, üretim sürecimize entegre ettiğimiz biyoteknolojik çözümlerle bitki sağlığını artırıyor ve doğal koruma yöntemlerini önceliklendiriyoruz.
Günümüz koşullarında iklim değişikliğinin üretiminiz üzerinde nasıl bir etkisi oluyor? Ne gibi önlemler alıyorsunuz?
-İklim değişikliği, tarım ve bitki yetiştiriciliği için büyük bir zorluk oluşturuyor. Özellikle sıcaklık değişimleri, su kaynaklarının azalması ve hava şartlarındaki ani dalgalanmalar üretim süreçlerimizi etkiliyor. Bu durumlarla başa çıkmak için iklim kontrollü seralar kullanıyor ve kuraklık dayanımı yüksek bitki türlerine yöneliyoruz. Ayrıca, iklim değişikliğinin etkilerini en aza indirmek için yerel ekosistemlere uyum sağlayan bitki türlerini tercih ediyoruz.
Pazarda en çok talep gören ürününüz hangisi? Bu ürüne olan yüksek talebin sebebi nedir?
-Pazarda en çok talep gören ürünlerimiz arasında iç mekan süs bitkileri, özellikle Orkide, Guzmania, Anthurium, Ficus ve Spathiphyllum türleri öne çıkıyor. Bu bitkilere olan yüksek talebin sebebi, hem estetik görünümleri hem de bakım kolaylıklarıdır. Ayrıca, bu bitkilerin uzun ömürlü olması ve farklı mekanlara uyum sağlaması da tüketiciler tarafından tercih edilmelerinde önemli bir rol oynuyor.
İlerleyen yıllarda ürün portföyünüze eklemeyi planladığınız yenilikler var mı? Varsa biraz bahsedebilir misiniz?
-Evet, inovasyonu sürekli ön planda tutuyoruz. İlerleyen yıllarda daha çevre dostu ve su tasarruflu bitki türlerini portföyümüze eklemeyi planlıyoruz. Bunun yanı sıra, biyoteknoloji çözümleriyle şehir yaşamına uygun kompakt bitki çözümleri geliştirmeyi hedefliyoruz. Ayrıca, biyoteknolojiye dayalı yenilikçi üretim yöntemleriyle, daha dayanıklı ve tüketicilerin ihtiyaçlarına uygun yeni bitki çeşitlerini de sunmayı amaçlıyoruz. Bu anlamda TUBITAK gibi ülkemizin güzide kurumları desteği ile beraber ar-ge projeleri yürütüyor, Avrupa Birliği projelerinde yer alıyoruz.
Ayvalı Sera, geçmişten gelen deneyimi ve geleceğe yönelik vizyonuyla, sürdürülebilir üretim anlayışını benimseyerek sektördeki öncü konumunu güçlendirmeye devam ediyor.
