Horticultural EXPO 2016 Antalya, ülke açısından önemli, sektör açısından önemli, turizm için önemli. Bunların hepsi güzel ve doğru ancak gerçekleşme ihtimalleri nedir? Ümit ediyorum ve diliyorum ki bu beklentiler gerçekleşsin ve gerek sektörel anlamda gerek ülke itibarı açısından alnımız açık en iyi şekilde sonuçlansın. Taraf olunabilseydi önceden dile getirebileceğim endişelerimi, Plant Dergisi sayesinde, bugün dile getirebiliyorum.
Endişelerimin başında EXPOnun gerçekleşeceği dönem geliyor. Antalya 35.34 ° K enlemde bulunmaktadır. Bugüne kadar gerçekleşen 19 adet Horticultural EXPO, ikisi hariç, 48° K enleminin kuzeyinde gerçekleşmiştir. Belirtilen enlemlerin dışında gerçekleşenlerden biri, Thailand- ChangMai (18.47° K) 1 Kasım 2006 - 31 Ocak 2007 de, diğeri ise Çin Kunming (25,02° K) 1999ın Nisan-Ekim ayları arasında gerçekleşmiştir. Dikkat edilebileceği gibi ChangMai, karakteristik bir tropical bölgedir ve sergi kış aylarında yapılmıştır. Kunming ise Nisan-Ekim aylarında gerçekleştirmiştir ki 1989 m rakımda yeralan bir kenttir. Diğerlerinin ise belirttiğim gibi 48° K enlemlerinin kuzeyinde gerçekleştirilmiştir.
EXPO 2016 tarihlerini belirlemeden ve açıklamadan önce sektörü temsil eden veya fiilen oluşturan kurum, kuruluş ve kişilere danışılsaydı veya yetkili kuruluşlar bilgilendirilseydi belki, sıkıntı yaratacağı muhakkak olan bu durumla karşılaşılmazdı.
Şimdi bir Hortikültürcü olarak merakım ve endişem, Antalyanın yaz aylarında hangi bahçe bitkilerini veya bahçe teknolojilerini, Peyzaj teknik ve tasarımlarını sergileyeceğiz? Tam da bu nedenle, bu organizasyonun bir Antalya organizasyonu olarak düzenlendiğini ve kapalı kutu içinde geliştirildiğine inanıyorum. Tüm ülkenin sergisi olması gerekirken sadece Antalyaya özgü bir organizasyon olarak empoze edilmiştir (bakınız tanıtım filminin içeriğine). Türk süs bitkiciliğinin resmi örgütü SÜSBİR bile bu organizasyonun dışında bırakıldığından söz etmekte. Bugüne kadar bildiğimiz kadarı ile hiçbir özel sektör kuruluşu bu organizasyona davet edilmemiştir veya olası katılma koşulları açıklanmamıştır (ihale hariç).
Bunun yerine, Peyzaj Mimarisi açısından, açılacak yarışma sonucu bir proje seçilemez miydi?
Doğal olarak böylesi bir organizasyonda Türk hortikültür sektörü yeralmak isteyecektir ki bunun da ciddi ve uzun çalışma gerektirdiğini hatırlatmak isterim. Zira Horti EXPO lar sadece göze hitab eden bir gösteri alanı değildir. Sektörün bilimsel ve teknolojik olarak ulaştığı seviyeyi sergileyen bir organizasyondur.
Akdeniz havzasının en büyük floristik zenginliğini nasıl tanıtabileceğiz? Yoksa uluslararası tohum şirketlerinin hybridlerini mi göstereceğiz? Ama asıl merak ettiğim, böylesi organizasyonların geleneksel katılımcıları olan Orta ve Kuzey Avrupa ülkeleri Akdenizin sıcak ve kuru yaz aylarında bahçelerini nasıl düzenleyecekleridir.
Antalya Horti- EXPO 2016, hızla gelişmekte olan Türk hortikültürü için önemli bir hamle olacak iken sadece bir ‘show-business mantığı içinde oluşması gerçekten üzücü.
Peki ne yapılabilirdi?
Gayet basit; sektöre mal edilmesi gerekirdi, zaman vardı, organize olunurdu ve herkesi tatmin eden bir sonuç alınabilirdi.
Hala birşeyler yapılabilir görüşündeyim.
Yönetim AIPH ile ilişkide olduklarını ifade etmektedir, peki Türkiye de bilimsel anlamda olmasa bile sektörün resmi sözcüsü olan SÜSBİR ile niçin organik bir bağ içinde olmadıklarını anlamak mümkün değil. Bu ilişkiyi kurarak bu önemli organizasyonu bölgesel bir imajdan çıkarıp ülke çapında bir organizasyon haline dönüştürmek hala mümkün olabilir mi?
Dileğim daha da geç olmadan bu bağların kurulması ve başta söylediğim gibi EXPO 2016 sektöre ve ülke tarımına yeni ufuklar açmasını diliyorum.
Botanic Expo 2016 Antalya is important for country , for industry and for tourism. These are all nice and correct ideas, but what are the chance of happen? I hope and wish that these expectations have come true for industrial point of us and reputation of the country and I hope that all processes ends in the best way.